ویتامین های موجود در عسل طبیعی بسیار کم ولی تاثیر گذار می باشند. «عسل» یک اسم عمومی است که بیانگر دستهای از مواد غذایی شامل بسیاری از انواع عسل (به تعداد گلها یا درختان موجود در جهان) است، زیرا عسل از قطرات شهد یافت شده بر روی درختان نیز ساخته میشود. در این زمینه، قطعاً نمیتوان بابونه را با درخت صنوبر یا کاکتوس یا عسلهای تولید شده از این گل و درختان را با یکدیگر مقایسه نمود. اما میتوان در مورد یک حد واسط بحث کرد. یعنی میتوانیم آزمایشهای انجام شده در زمان مقرر بر روی انواع عسل را با یکدیگر مقایسه کنیم و به یک نتیجهگیری برسیم.
فهرست مطالب
Toggleویدئو ویتامین های عسل طبیعی
بر همین اساس، علیرغم بسیاری از مطالب سایتها یا وبلاگها که عسل را منبع خوبی برای ویتامین معرفی میکنند، میتوان گفت که عسل دارای مقادیر بسیار جزئی ویتامین است.
اگر فردی مجبور باشد تنها عسل مصرف نماید، ویتامینهای مورد نیاز روزانه او تأمین نخواهد شد. اما خوشبختانه هیچ کس در این موقعیت قرار نمیگیرد و با مصرف عسل در یک رژیم غذایی نرمال، ویتامینهای آن نه از لحاظ کمیت، بلکه از لحاظ نحوه تکمیل یکدیگر و افزایش اثرات هم، حائز اهمیت هستند.
عسل غنی شده با ویتامین
امروزه هر فردی اهمیت چشمگیر ویتامین ها را می شناسد و می داند که وجود مقادیر خیلی ناچیز (به اندازه هزارم گرم) نه تنها برای مصونیت بدن در برابر ناخوشی ها گوناگون (حاصل از نبودن ویتامین) بلکه برای افزایش پایداریش در برابر عفونت ها و شرایط بد زندگی کافی است.
مشاهدات بالینی نشان داده اند که اگر بیماری زیر نظر پزشک به درمان بپردازد و ویتامین های ساختگی را با غذایی که در اصل از فرآورده های طبیعی تهیه شده تغذیه کند، ویتامین های مزبور بهتر جذب می شوند؛ از این نظر عسل غنی شده با ویتامین به صورت فرآورده غذایی بسیار پرارزش درخواهد آمد. این نوع عسل را معمولا با مخلوط کردن ساده عسل و ویتامین ها می سازند که طرز تهیه یک نمونه از آن به شرح زیر است.
عسل خالص: ۱۰۰ گرم
ویتامین ۱۳۲۰۰A واحد بین المللی (IU)
ویتامین B1: میلی گرم ۸
ویتامین B2: میلی گرم ۸
ویتامین C: میلی گرم ۳۰۰
ویتامین PP: میلی گرم ۶۰
نمک های کلسیم: ۳۰۰ میلی گرم
ارزش غذایی این عسل برای بدن انسان قابل ملاحظه است و تغذیه ۲۵ گرم (یک قاشق مرباخوری) آن در روز کافی است. با وجود این با تجویز پزشک، می توان آن را مصرف نمود.
چرا بدن ما به ویتامین نیاز دارد؟
ویتامین: لغت «ویتا» از یک لغت لاتین به معنای «زندگی» گرفته شده است. بدون ویتامینها، پروتئینها، کربوهیدراتها و چربیها را نیز نمیتوان بطور کامل تجزیه نمود تا انرژی کافی مورد نیاز بدن تأمین شود. ارگانیزم ما قادر به سنتز برخی ویتامینها است، و نه همه آنها، به همین دلیل ویتامین مورد نیاز بدن ما باید از طریق غذا، یا زمانی که غذا نمیتواند نیازهای روزانه ما را پوشش دهد، از طریق مکملها تأمین شود.
بخش مثبت قضیه این است که بدن ما به مقدار زیاد ویتامین نیاز ندارد و به استثنای ویتامین C که باید بیش از ۲۰ میلی گرم در روز مصرف شود، دوزهای پایین سایر ویتامینها برای بدن کافی است. ویتامینها محلول در آب و محلول در چربی هستند. موارد محلول در چربی را میتوانند در بافتهای چربی بدن ما ذخیره شوند و نیازی به مصرف روزانه آنها وجود ندارد. اما موارد محلول در آب را نمیتوان ذخیره نمود و نیاز بدن به این ویتامینها باید بصورت روزانه تأمین شود.
ویتامین های موجود در عسل طبیعی
* در سال ۱۹۴۲، هایداک ام.اچ و همکارانش از بخشهای حشرهشناسی، جانورشناسی اقتصادی و بیوشیمی کشاورزی از دانشگاه علوم کشاورزی سنت پل مینهسوتا یک مطالعه آماری بر روی مقدار ویتامینهای ۲۹ نمونه از عسلهای مینهسوتا و مقادیر ویتامینهای ۳۱ نمونه منحصر به فرد عسل از نواحی مختلف در قلمرو ایالات متحده و نیز ۷ نمونه عسل خارجی انجام دادند.
نتایج این تحقیق نشان داد که تنها ویتامین C (اسید آسکوربیک) دارای مقدار بر حسب میلی گرم و سایر ویتامینها بر حسب میکروگرم وجود دارند.
* در سال ۲۰۰۵، در کتاب «عسل: غذا و دارو» رنات فرانک عنوان میکند که عسل همانند میوه و سبزیجات، حاوی تعداد زیادی از ویتامینهای گروه B است. با این حال، اما همانند مثال مصرف صرفاً عسل، اگر مجبور بودیم تنها بوسیله میوهها تغذیه کنیم، قادر نبودیم تا دوز روزانه مورد نیاز ویتامین B بدن خود را تأمین نماییم. اما خوردن میوهها در تأمین سایر ویتامینها، اصلاً بیفایده نیست.
* در سال ۲۰۱۴، ران فسندن در کتاب «انقلاب جدید عسل» بیان کرد که عسل حاوی بیش از ۱۸۰ ماده مختلف است که از انواع مختلف عسل بدست آمدهاند. این مواد شامل ۵ آنزیم، ۶ ویتامین مختلف، ۸ نوع چربی متمایز، ۱۲ ماده معدنی، ۱۷ عنصر کممقدار، ۱۸ نوع اسید مختلف، ۱۸ نوع آمینو اسید (پروتئین)، ۱۸ بیوفلاوونوئید (معروف به آنتیاکسیدانها) و ۲۶ ترکیب معطر میشوند. از این لحاظ، عسل بیشتر از اینکه یک قند باشد، به میوه شباهت دارد.
اگر مقدار ویتامین B در ۱۰۰ گرم سیب و ۱۰۰ گرم عسل را با یکدیگر مقایسه کنیم، به مقادیر یکسانی دست مییابیم. دادههای مربوط به مقادیر سیبها، از کتاب «سیب: درمانهای خانگی کشف شده تاکنون» جمعآوری شده که در سال ۱۹۹۸ توسط اچ. بوشتر-وایسبروت و یو. شوبر نوشته شده است.
مقایسه مقدار ویتامین های موجود در عسل و سیب
در دهه ۷۰، کرین، شوایتز، بیننواتر، مقدار ویتامینهای گروه B موجود در عسل را در «جدول ارزش غذایی GU» بصورت زیر بیان کردند:
ویتامین | در هر ۱۰۰ گرم سیب | در هر ۱۰۰ گرم عسل |
B1 | ۰۲/۰ تا ۰۶/۰ میلی گرم | ۰۰۳/۰ تا ۰۳/۰ میلی گرم |
B2 | ۰۱/۰ تا ۰۵/۰ میلی گرم | ۰۲/۰ تا ۰۶/۰ میلی گرم |
B3 | ۰۵/۰ تا ۱۷/۰ میلی گرم | ۱۱/۰ تا ۳۶/۰ میلیگ رم |
B5 | ۰۵/۰ تا ۱۳/۰ میلی گرم | ۰۲/۰ تا ۱۱/۰ میلی گرم |
B6 | ۰۴/۰ تا ۰۶/۰ میلی گرم | ۰۰۸/۰ تا ۳۲/۰ میلی گرم |
* با این حال، بر اساس اظهارات سایت nutritiondata.self.com در سال ۲۰۱۵، موارد زیر را میتوان در ۱۰۰ گرم عسل یافت: ویتامین B1: ۰/۰ میلی گرم، ویتامین B2: ۰/۰ میلی گرم، ویتامین B3: ۰۱/۰ میلی گرم، ویتامین B5: ۰۱/۰ میلی گرم و ویتامین B6: ۰/۰ میلی گرم که این مقادیر را میتوان تقریباً صفر در نظر گرفت.
این موضوع، تیتر انتخاب شده برای این مقاله را توجیه میکند. درست است که در اینجا تنها از لغت «عسل» استفاده میکنیم که ممکن است دقیقاً همان عسل فوق فرآوری شده موجود در فروشگاهها نیز باشد، اما زمانی که مصرف عسل را برای سلامت خود توصیه میکنیم، قطعاً منظور ما آن نوع عسل نخواهد بود.
شاید همین امر توضیحی باشد برای اینکه چرا عسلها در سال ۱۹۴۲ حاوی ویتامین بودهاند، اما در سال ۲۰۱۵ ویتامینی درون عسل وجود ندارد.
ویتامین C موجود در عسل
– در سال ۱۹۳۸، گریبل وجود ۸/۲-۶/۱ میلی گرم اسید آسکوربیک (ویتامین C) در هر گرم عسل نعناع و ۲/۰-۰۷/۰ میلی گرم در هر گرم از برخی نمونههای دیگر را گزارش نمود.
– در سال ۱۹۳۸، کاسک وجود اسید آسکوربیک در عسل استونیایی به مقدار ۰ تا ۲۰ میلی گرم (با مقدار میانگین ۸/۴) را در هر ۱۰ گرم عسل نشان داد. وی همچنین گزارش نمود که مقدار اسید آسکوربیک عسل، با گذشت زمان افزایش مییابد، اما این عسل محیط نسبتاً پایداری در برابر ویتامین C دارد.
– در همان سال وردر و آنتنر مقدار اسید آسکوربیک ۱۹ نمونه عسل را تعیین کردند. اختلاف این مقادیر از ۱/۱ تا ۶/۱۴ میلی گرم در هر ۱۰ گرم عسل بود.
– در سال ۱۹۳۹، بکر و کاردوس با استفاده از روشهای میکروشیمیایی، ۳۱ تا ۸۹ میلی گرم اسید آسکوربیک را در ۱۰ گرم عسل شاه بلوط شیرین یافتند. آنها بر اساس آزمایشات حیوانی خود نتیجهگیری کردند که جزء کاهنده عسل، ویتامین C نیست.
– گریبل و هس وجود ۲/۳۱ میلی گرم و ۶/۱۰۲ میلی گرم ویتامین C در هر ۱۰ گرم عسل گندم سیاه بدست آمده از ۳۶/۷ تا ۶/۱۸ میلی گرم اسید آسکوربیک در هر ۱۰ گرم عسل را گزارش نمودند.
سل استونیایی به مقدار ۰ تا ۲۰ میلی گرم (با مقدار میانگین ۸/۴) را در هر ۱۰ گرم عسل نشان داد. وی همچنین گزارش نمود که مقدار اسید آسکوربیک عسل، با گذشت زمان افزایش مییابد، اما این عسل محیط نسبتاً پایداری در برابر ویتامین C دارد.
– در همان سال وردر و آنتنر مقدار اسید آسکوربیک ۱۹ نمونه عسل را تعیین کردند. اختلاف این مقادیر از ۱/۱ تا ۶/۱۴ میلی گرم در هر ۱۰ گرم عسل بود.
– در سال ۱۹۳۹، بکر و کاردوس با استفاده از روشهای میکروشیمیایی، ۳۱ تا ۸۹ میلی گرم اسید آسکوربیک را در ۱۰ گرم عسل شاه بلوط شیرین یافتند. آنها بر اساس آزمایشات حیوانی خود نتیجهگیری کردند که جزء کاهنده عسل، ویتامین C نیست.
– گریبل و هس وجود ۲/۳۱ میلی گرم و ۶/۱۰۲ میلی گرم ویتامین C در هر ۱۰ گرم عسل گندم سیاه بدست آمده از ۳۶/۷ تا ۶/۱۸ میلی گرم اسید آسکوربیک در هر ۱۰ گرم عسل را گزارش نمودند.
– همین محققین در سال ۱۹۴۰ مقدار اسید آسکوربیک شهد گیاهان مورد مطالعه را بررسی نمودند. مقایسه این دادهها با مقادیر بدست آمده برای عسلها نشان میدهد زمانی که زنبورها شهد را به عسل تبدیل میکنند، کاهش قابل توجهی در مقدار ویتامین C بوجود میآید.
– در سال ۱۹۴۲، هایداک ام.اچ و همکارانش در تحقیق خود با عنوان «مقدار ویتامین موجود در عسلها» عنوان کردند که مقدار ویتامین C درون عسل از ۵/۰ تا ۵/۶ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم عسل متغیر است، با توجه به نمونههای مطالعه شده تاکنون، عسلهای مانوکا، توالانگ، عسل سدر، شهد گیاه یا سایر عسلهایی که امروزه به عنوان «عسل دارویی» شناخته میشوند، مورد بررسی قرار نگرفتهاند.
– در دهه ۲۰۰۰، سایر محققان نشان دادند که عسل حاوی ۱/۰ تا ۵/۲ میلی گرم ویتامین C در هر کیلوگرم است.
– در سال ۲۰۱۳، ال. چو و همکارانش در پژوهشی با عنوان «خاصیت آنتیاکسیدانی سه نمونه عسل در ارتباط با اجزای بیوشیمیایی آنها» اظهار کردند که ۶۲-۵۲ میلی گرم ویتامین C در هر کیلوگرم عسل مالزیایی وجود دارد. عسل مالزیایی حاوی مقادیر بالاتر ویتامین B3: ۳۵۵-۱۷۰ میلی گرم است (در مقایسه با عسل معمولی به مقدار ۷/۲-۱۰/۰ میلی گرم در هر کیلوگرم).
– در سال ۲۰۱۵، با توجه به مطلب سایت nutritiondata.self.com، عسل دارای ۵/۰ میلی گرم ویتامین C در هر ۱۰۰ گرم است. این مقدار را چگونه میتوان با دادههای یافت شده در چند دهه گذشته مقایسه نمود؟ مقدار پایین ویتامین عسل فرآوری شده بدون شک به دلیل حذف گرده گل از درون تمام عسلهای بستهبندی شده است. حرارت دادن عسل نیز باعث از بین رفتن ویتامینها میشود و خاک دیاتومه که بیشتر باعث تصفیه و فیلتر عسل میشد نیز ویتامینها را به خود جذب خواهد کرد. به همین دلیل مجدداً توصیه میکنیم که برای برخورداری از تمام مزیتهای عسل و بخصوص ویتامینهای موجود در آن، تنها عسل خام مصرف نمایید.
سایر مواد مرتبط با ویتامینهای عسل
کولین: ویتامین مطالعه شده به مدت طولانی. این ماده در حقیقت نوعی پروتئین است، اما اثری مشابه با ب-کمپلکس دارد. تفاوت اصلی این دو ماده این است که کولین میتواند از طریق اندامها سنتز شود. این اتفاق تنها زمانی رخ میدهد که مصرف متیونین از حد لازم فراتر برود و در سنتز پروتئین نیز مورد استفاده قرار نمیگیرد.
عسل حاوی هر دوی این مواد است و متیونین بدن ما برای سنتز کولین مورد استفاده قرار نخواهد گرفت و برای انجام فرآیندهای دیگر درون بدن ما در دسترس خواهد بود.
ماده کولین برای عملکرد سیستم قلبی-عروقی و مغز ما ضروری است و سطوح کلسترول را تنظیم نموده و از انباشت چربی درون رگهای خونی جلوگیری میکند. همچنین برای شکلگیری و ترمیم غشاهای سلولی نیز ضروری است.
این ماده بصورت استیلکولین جهت انتقال تکانه عصبی استفاده میشود (فرستنده عصبی) و مسئول عملکرد خوب حافظه و ظرفیت تمرکز است. با افزایش سن، مقدار کولین رسیده به مغز کاهش مییابد، و به همین دلیل است که باید مقدار بیشتری از آن را در رژیم غذایی خود مصرف نماییم. عسل منبع خوبی برای این ماده است و حاوی ۳/۰ تا ۲۵ میلی گرم کولین و ۰۶/۰ تا ۵ میلی گرم استیلکولین در هر کیلوگرم عسل است.
نتیجهگیری
* مطالعات میکروشیمیایی و میکروبیولوژیکی، وجود ویتامینهای زیر را در عسل اثبات کردند:
ویتامین B1 (تیامین)، ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، ویتامین B3 (اسید نیکوتینیک یا نیاسین)، ویتامین B5 (اسید پانتوتنیک)، ویتامین B6 (پیریدوکسین) و ویتامین C (اسید آسکوربیک). همچنین محققان دیگر، در انواع خاصی از عسلها، نشانههایی از وجود ویتامین K و ویتامین B9 یافتند.
* مقدار ویتامینها بسیار متغیر است و به منبع عسل و تعداد دانه گرده بستگی دارد. این مقدار همچنین تا حد زیادی به نوع گل/درخت، خاک، رطوبت، آب و هوا و شرایط برداشت بستگی دارد. چشمگیرین تفاوت، در مقادیر ویتامینهای B3 (اسید نیکوتینیک) و C (اسید آسکوربیک) مشاهده شد.
فرآوری محصول و مشخصاً تصفیه آن بوسیله خاک دیاتومه، مقدار ویتامین موجود در عسل را تقلیل میدهد و بنابراین باید از این کار خودداری کرد.
* مسئله اصلی مقدار ویتامین های موجود در عسل نیست، بلکه وجود تمام ترکیبات آن است. به عنوان مثال، نیازی به وجود مقادیر زیاد ویتامین C در عسل وجود ندارد، زیرا فلاوونوئیدهای موجود در عسل از تجزیه ویتامین C جلوگیری نموده و خاصیتی به آن میبخشند که چندین برابر قویتر است. همافزایش موجود میان عناصر عسل، این ماده غذایی را به محصولی منحصربفرد و فوقالعاده سالم تبدیل میکند.
در واقع مقادیر کم ویتامین های موجود در عسل، همانند داروهای هومیوپاتی است. ماده فعال آن قدر رقیق شده است که میتوان گفت تقریباً وجود ندارد، اما با این حال وجود دارند و کار خود را بخوبی انجام میدهند.
در صورتی که مقادیر ویتامینها در عسل کم است، چه مواد دیگری را میتوان در آن یافت؟
مهمترین اجزای موجود در عسل، علاوه بر قندهای موجود، pH پایین و رطوبت پایین، عبارت اند از:
– آنزیمها: فسفاتاز، آمیلاز، گلوکز اکسیداز، اینورتاز و کاتالاز
– مواد معدنی: کلسیم، منیزیم، فسفر و پتاسیم
– آنتیاکسیدانها: ORAC و پلیفنولها
نظر شما درباره ویتامین های موجود در عسل چیست؟ لطفا نظرات خود را در قسمت دیدگاه ها با ما در میان بگذارید.
1 نظر در “ویتامین های عسل طبیعی”
درود خداوند بر شما….
عالی بود…
سپاسگزارم از زحمات شما…