خوردن عسل در بارداری چه خواص و مضراتی دارد؟

خوردن عسل در بارداری می تواند با تامین انرژی از قندهای طبیعی و ارائه ترکیبات مفیدی چون آنتی اکسیدان ها، به سلامت مادر و جنین کمک کند؛ این آنتی اکسیدان ها ممکن است در کاهش استرس اکسیداتیو نقش داشته باشند. با این حال، مصرف عسل در بارداری نیازمند آگاهی و احتیاط است، زیرا می تواند بر سطح قند خون تاثیر بگذارد.

همچنین مصرف نوع خام یا غیرپاستوریزه آن به دلیل خطر نادر اما جدی بوتولیسم توصیه نمی شود. این مقاله به طور دقیق فواید عسل در بارداری، مضرات احتمالی، میزان و نحوه مصرف عسل در دوران بارداری را بررسی می کند تا شما بتوانید با اطلاعات کامل تصمیم گیری کنید.

ترکیبات اصلی عسل و اهمیت آن در دوران بارداری

عسل عمدتاً از کربوهیدرات های ساده، یعنی قندهای طبیعی فروکتوز و گلوکوز تشکیل شده است که منبع خوبی برای تأمین انرژی بدن شما هستند.

در کنار این قندها، عسل مقادیری ویتامین های ضروری مثل ویتامین های گروه B (مانند B2، B3، B5، B6) و ویتامین C و همچنین مواد معدنی مهمی چون پتاسیم، کلسیم، روی و منگنز را در خود جای داده است. علاوه بر این ها، ترکیبات فعال گیاهی ارزشمندی به نام فنول ها و فلاونوئیدها نیز در عسل یافت می شوند که به خواص منحصر به فرد آن کمک می کنند.^۱

این مجموعه از ترکیبات، به ویژه فنول ها و فلاونوئیدها، ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک کرده، التهاب را کاهش دهند و از سلول های بدنتان در برابر آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو محافظت کنند. همان طور که اشاره شد، استرس اکسیداتیو به عدم تعادل در بدن اشاره دارد که می تواند به سلول ها آسیب بزند.

کاهش استرس اکسیداتیو در بارداری اهمیت ویژه ای دارد، زیرا می تواند خطر بروز برخی عوارض جدی مانند پره اکلامپسی (که با فشار خون بالا در بارداری مشخص می شود)، مشکلات احتمالی در تکامل سیستم عصبی جنین و التهابات مزمن در بدن مادر را کاهش دهد. بنابراین، این خاصیت عسل می تواند به داشتن یک بارداری سالم تر کمک کند.

از سوی دیگر، مواد معدنی و اسیدهای آلی موجود در عسل ممکن است به بهبود فرایند جذب کلسیم در بدن شما کمک کنند. این امر برای حفظ سلامت استخوان های شما و همچنین رشد مناسب اسکلت جنین در طول دوران بارداری بسیار مفید است.

honey can improve infertility, protect the postmenopausal reproductive tract, prevent toxic effects, maintain sperm quality by restoring testosterone levels and treat VVC infections.

عسل می تواند به بهبود ناباروری کمک کند، از دستگاه تناسلی زنان پس از یائسگی محافظت کند، جلوی اثرات سمی را بگیرد، با بازگرداندن سطح تستوسترون به حفظ کیفیت اسپرم کمک کند و به درمان عفونت های قارچی واژن (VVC) کمک کند (mdpi)

خواص خوردن عسل در بارداری

با تکیه بر شواهد علمی موجود، خوردن عسل در بارداری به صورت متعادل میتواند به بهبود گوارش، تقویت سیستم ایمنی، کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو، تأمین انرژی در زمان زایمان و کمک به جذب بهتر آهن منجر شود.

۱- درمان مشکلات گوارشی

مطالعات نشان داده اند که عسل مخصوصا در ترکیب با سیاه دانه به دلیل خاصیت ضدباکتریایی اش، ممکن است به مهار رشد باکتری هلیکوباکتر پیلوری (Helicobacter pylori) کمک کند؛ این باکتری عامل شناخته شده ای برای ایجاد زخم معده است. از آنجا که مشکلات گوارشی مانند رفلاکس، یبوست و تهوع در بارداری شایع هستند، مصرف متعادل عسل میتواند به تسکین این علائم و بهبود عملکرد دستگاه گوارش شما کمک کند. ^۲

۲- تقویت سیستم ایمنی مادر

ترکیبات مفیدی مانند فلاونوئیدها و پلی فنول های موجود در عسل می توانند مقاومت ایمنی بدن را افزایش دهند. این کار احتمالاً از طریق تقویت فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی مهمی مانند سوپراکسید دیسموتاز (SOD) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) صورت می گیرد که مانند یک سیستم دفاعی برای سلول ها عمل می کنند. تقویت ایمنی در دوران بارداری که سیستم دفاعی بدن دستخوش تغییراتی می شود، اهمیت ویژه ای دارد.^۳

۳- کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو

مطالعات انجام شده روی حیوانات نشان می دهند که مصرف عسل، به ویژه نوع خاصی به نام عسل توالانگ (Tualang honey)، می تواند سطح استرس اکسیداتیو (آسیب سلولی ناشی از عدم تعادل) را در بدن مادران باردار کاهش دهد و حتی از جنین در برابر اثرات منفی برخی استرس های محیطی محافظت کند. محققان این خواص مفید را عمدتاً به فلاونوئیدهای خاصی مانند کوئرستین  و لوتئولین نسبت می دهند که در عسل وجود دارند.

۴- خواص ضدمیکروبی طبیعی

عسل به دلیل ویژگی های منحصر به فردش مانند pH پایین (اسیدی بودن)، تولید مقدار کمی پراکسید هیدروژن و داشتن ترکیبات ضدمیکروبی فعال، در شرایط آزمایشگاهی توانسته فعالیت خوبی علیه برخی باکتری های عامل عفونت های ادراری در بارداری (مانند ای. کولای – coli) نشان دهد.^۴

۵- حمایت از انرژی رسانی در مراحل فعال زایمان

نتایج یک مطالعه بالینی تصادفی سازی شده نشان داد زنانی که در فاز فعال زایمان از شربتی حاوی عسل و زعفران استفاده کردند، مراحل زایمان کوتاه تری را تجربه کرده اند. محققان این اثر را به تأمین سریع انرژی توسط قندهای ساده ی موجود در عسل برای عضلات درگیر در فرایند زایمان نسبت می دهند.^۵

۶- بهبود جذب آهن

وجود ویتامین C در برخی از عسل های طبیعی مانند عسل اقاقیا و عسل مرکبات می تواند به بدن شما کمک کند تا آهن موجود در منابع غذایی گیاهی (مانند حبوبات، مغزها و سبزیجات برگ سبز) را بهتر جذب کنید. این ویژگی برای پیشگیری و مقابله با کم خونی ناشی از فقر آهن در دوران بارداری بسیار ارزشمند است.

در یک مطالعه منتشر شده در BIO Conferences نشان داده شد که مصرف عسل اقاقیا به همراه مکمل آهن، به طور معناداری موجب افزایش سطح هموگلوبین در زنان باردار مبتلا به کم خونی می شود.^۶

مضرات عسل در بارداری

افزایش قند خون و خطر دیابت بارداری

عسل سرشار از قندهای ساده ای مانند فروکتوز و گلوکوز است که به سرعت جذب بدن شده و می توانند باعث افزایش ناگهانی سطح قند خون شوند. مصرف بیش از حد عسل، به ویژه برای خانم هایی که سابقه خانوادگی دیابت دارند یا با اضافه وزن وارد بارداری شده اند، ممکن است خطر ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهد. بنابراین، کنترل میزان کل شیرینی جات مصرفی در این دوران اهمیت ویژه ای دارد.

افزایش خطر پوسیدگی دندان

تغییرات هورمونی در دوران بارداری می تواند محیط دهان را کمی اسیدی تر کرده و دندان ها را مستعد پوسیدگی کند. از آنجا که عسل نیز حاوی قند است، مصرف زیاد آن می تواند این خطر را بیشتر کند. البته جای نگرانی نیست؛ اگر بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کنید (شامل مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان) و عسل را به صورت متعادل و از نوع مطمئن مصرف کنید، مشکلی وجود ندارد.

احتمال آلرژی یا عدم تحمل غذایی

اگرچه حساسیت به عسل چندان شایع نیست، اما درصد کمی از افراد ممکن است به پروتئین های خاص موجود در عسل که می تواند منشأ گیاهی داشته باشد یا بواسطه زنبورعسل تولید شده باشد واکنش آلرژیک نشان دهند.^۷

اگر شما سابقه ی آلرژی به گرده گل یا سایر فرآورده های زنبورعسل (مانند بره موم یا ژل رویال) دارید، بهتر است قبل از مصرف منظم یا زیاد عسل در دوران بارداری، با پزشک خود مشورت کنید تا از ایمنی آن برای شما اطمینان حاصل شود.

 

مقدار مصرف عسل در بارداری

مصرف روزانه حدود ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری عسل برای بیشتر خانم های باردار، در صورتی که مشکل خاصی نداشته باشند، معمولاً بی خطر در نظر گرفته می شود. اما این یک عدد ثابت برای همه نیست.

اگر سطح قند خون شما نیاز به کنترل دارد یا سابقه دیابت بارداری دارید، این مقدار ممکن است برای شما زیاد باشد. بهترین و ایمن ترین راه، مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه است تا مقدار مناسب و مجاز برای شرایط شما تعیین شود.

هشدارها هنگام خوردن عسل

عسل را در آب داغ یا نوشیدنی ها اضافه نکنید؛ زیرا آنزیم های سالم آن را از بین می برند. شما می توانید آن را به آب ولرم اضافه کنید.

عسل را در غذاهای غنی از ویتامین های C و D اضافه نکنید؛ زیرا مواد معدنی موجود در عسل، مزایای ویتامین ها را خنثی می کنند.

از مخلوط کردن عسل با نخود فرنگی اجتناب کنید؛ زیرا می تواند فواید آن را را معکوس کند و باعث سوء هاضمه شود.

 مصرف عسل و لیمو در بارداری

حاملگی با درد و زحمت همراه است اما زمانی که در دوران بارداری بیمار می شوید، می تواند حتی سخت تر شود. هنگامی که شما حامله نیستید، هرعلامتی از سرماخوردگی یا آنفولانزا باعث می شود تا شما سراغ دارو بروید، اما وقتی که باردار هستید، باید جایگزین های مطمئن تری پیدا کنید. عسل و لیمو محبوب ترین روش هستند. اما آیا میتوانید از عسل و لیمو در بارداری استفاده کنید؟ آیا روش بی خطری است؟

لیستی از چیزهایی که در حین بارداری نمی توانید بخورید یا بنوشید وجود دارد، اما خوشبختانه عسل و لیمو دراین لیست قرار ندارند. عسل و لیمو، گرم یا سرد، در طول بارداری برای نوشیدن کاملا مناسب است.”یک فنجان چای گرم لیمو و عسل در واقع می تواند تسکین دهنده گلو درد باشد” و به خصوص برای کاهش سرفه نیز موثر است.

لیمو و عسل وقتی می تواند مسئله شود که شما مشکل دستگاه گوارش داشته باشید. “اگر از سوزش سردل یا رفلاکس اسید رنج می برید، اسیدیته و قند لیمو و عسل می تواند کمی تحریک کننده باشد.

حالا که می دانید عسل و لیمو در طول بارداری بی خطر هستند، ممکن است بخواهید درباره چگونگی مصرف آن بدانید. ساده ترین راه، اضافه کردن نصف لیمو (با پوست) و یک قاشق غذا خوری عسل خام به یک لیوان آب جوش است. این مقاله اشاره کرد که ویتامین C در آب لیمو و خواص ضد باکتری و آرامش بخشی که در عسل وجود دارد با هم می توانند به کاهش علائم شما کمک کنند.

نظر یا تجربه شما درباره مصرف عسل در بارداری چیست؟ نظر خود را در قسمت دیدگاه برای ما بنویسید.

1. Health Benefits of Honey – Dr. Basem S. Elsharkawy
2. Nigella Sativa and Honey Combination Against Gastric H. pylori – Hashem-Dabaghian et al.
3. Honey Supplementation and Female Reproductive Health – Nur Hilwani Ismail et al.
4. Antibacterial Activity of Algerian Honey Against MDR Bacteria – Bouacha et al.
5. Honey-Saffron Syrup Effects on Labor in Nulliparous Women – Ghaderi et al.
6. Acacia Honey Improves Hemoglobin in Anemic Pregnant Women – Widowati et al.
7. Honey-Induced Anaphylaxis Case Report – Steininger et al., Universitätsklinikum Carl Gustav Carus