عسل برای کراتین بالا مفید است یا خطرناک؟ (بررسی جامع و علمی)

آیا عسل برای کراتین بالا (کراتینین بالا) مفید است؟

در تحقیقات انجام شده عسل توانسته است سطح کراتینین و اوره را کاهش دهد، التهاب کلیه را کم کند و حتی در مواردی به بهبود ساختار بافت کلیه کمک نماید. ^۱

به عنوان مثال در یک مطالعه، مصرف عسل، کراتینین را به طرز قابل توجهی کاهش داد و همزمان فعالیت آنزیم های محافظ کلیه (مانند SOD و CAT) را بطور معناداری افزایش داد. ^۲

این یعنی عسل به سلول های کلیه کمک میکند تا در برابر آسیب ها مقاومتر شوند.

علاوه بر این عسل می تواند تورم بافت کلیه را کاهش داده و با تنظیم باکتری های مفید روده، التهاب عمومی بدن را نیز مهار کند.

تاثیرات عسل برای کراتین بالا

۱- مهار التهاب مزمن

التهاب مانند یک زنگ خطر در بدن عمل می کند. در بیماری های کلیوی، این زنگ خطر گاهی بیش از حد فعال می ماند و به خودِ کلیه ها آسیب می رساند.

عسل با تأثیر بر مسیر اصلی فرمان دهی التهاب (NF-κB)، تولید سیگنال های التهاب زا (مانند TNF-α، IL-6و COX-2) را کاهش می دهد. ^۳

علاوه بر این، التهاب باعث می شود سلول های ایمنی بدن (مانند نوتروفیل ها و ماکروفاژها) به سمت کلیه ها حرکت کنند.

عسل با کاهش مولکول های چسبنده مثل ICAM-1، مانند یک لایه نچسب عمل می کند و مانع چسبیدن این سلول ها به دیواره رگ های کلیه و آسیب رساندن آن ها به بافت میشود. این کار، روند تخریب کلیه را کند می کند.

برخی ترکیبات در عسل مثل پینوسمبرین و اسید کافئیک، بطور مستقیم در این فرآیندهای ضدالتهابی نقش دارند.

۲- کاهش استرس اکسیداتیو

یکی از خواص عسل برای کراتین بالا، توانایی آن در کاهش استرس اکسیداتیو است.

این وضعیت زمانی پیش می آید که رادیکال های آزاد، یعنی مولکول های ناپایدار و آسیب رسان، در بدن افزایش می یابند و به سلول ها و DNA آسیب میزنند.

عسل بدلیل سرشار بودن از آنتی اکسیدان های طبیعی مثل کوئرستین، پینوسمبرین، اسید فرولیک و اسید کافئیک، به مقابله با این آسیب ها می پردازد. ^۴

۳- افزایش آنزیم های دفاعی بدن

تحقیقات انجام شده بر روی حیوانات نشان میدهد که عسل با افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی مانند SOD ،CAT و GPx، به تقویت سیستم دفاعی کلیه در برابر آسیب ها کمک میکند.

آنزیم های ذکر شده مانند یک تیم پاکسازی عمل میکنند.

آن ها مواد سمی و رادیکال های آزاد مضر را خنثی نموده و نقش حیاتی در حفظ سلامت و بقای سلول های کلیه ایفا میکنند.

جالب توجه است که حتی در مدل های آزمایشگاهی که کلیه ها با داروهای بالقوه سمی مانند سیس پلاتین یا سیکلوسپورین آسیب دیده بودند، مصرف عسل توانست میزان این آنزیم های محافظ را افزایش دهد و از تخریب ساختار کلیه جلوگیری کند.

این توانایی در تقویت دفاع آنتی اکسیدانی بدن، یکی از تاثیرات مثبت عسل برای کراتین بالا به شمار می رود که به بدن کمک می کند تا در برابر فشارهای اکسیداتیو و التهابی، مقاومت بیشتری نشان دهد.

۴- جلوگیری از آسیب سلولی

بعضی از سلول های کلیه به خصوص توبولار بسیار حساس هستند و وقتی با مواد سمی یا استرس روبرو می شوند، زودتر آسیب می بینند.

در این شرایط، بدن برای جلوگیری از مشکلات بزرگتر، دستور آپوپتوز یا مرگ برنامه ریزی شده را برای این سلول های آسیب دیده صادر می کند.

اگر تعداد زیادی از سلول ها این گونه از بین بروند، عملکرد کلیه ها به تدریج ضعیف می شود.

مطالعات حیوانی نشان داده اند عسل می تواند جلوی مرگ زودهنگام این سلول ها را بگیرد.

عسل این کار را با غیرفعال کردن آنزیم هایی که فرمان مرگ را اجرا می کنند (مانند کاسپاز-۳) و همزمان با تقویت ژن هایی که وظیفه محافظت از سلول را دارند (مانند Bcl-2)، انجام می دهد.

علاوه بر این، عسل به حفظ سلامت میتوکندری ها نیز کمک میکند. میتوکندری ها مانند نیروگاه های کوچکی هستند که برای سلول ها انرژی تولید می کنند.

محافظت از آن ها به این معنی است که سلول های کلیه انرژی لازم برای زنده ماندن و کار کردن را خواهند داشت.

۵- تعدیل میکروبیوتای روده

سلامت روده های ما تأثیر مستقیمی بر سلامت کلیه هایمان دارد.

در بسیاری از بیماران کلیوی، تعادل میان باکتری های مفید و مضر روده به هم می خورد و این وضعیت می تواند به افزایش التهاب در سراسر بدن و در نتیجه فشار بیشتر بر کلیه ها منجر شود.

عسل در اینجا می تواند نقش یک پری بیوتیک طبیعی را ایفا کند. پری بیوتیک ها در واقع غذای مورد علاقه باکتری های خوب روده هستند و به رشد و تکثیر آن ها کمک می کنند.

مطالعات انجام شده روی حیوانات نشان داده اند که مصرف عسل باعث افزایش جمعیت باکتری های مفیدی مانند لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتر در روده می شود.

این تغییر مثبت در جمعیت باکتری ها، به تولید بیشتر ترکیباتی به نام اسیدهای چرب زنجیره کوتاه (SCFA) می انجامد که مهم ترین آن ها بوتیرات است.

بوتیرات فواید زیادی دارد:

• التهاب عمومی بدن را کاهش می دهد.
• به تقویت دیواره روده کمک میکند.
• از نفوذ مواد سمی از روده به جریان خون جلوگیری میکند.

این ارتباط مهم میان روده و کلیه که امروزه آن را محور روده–کلیه می نامند، اهمیت زیادی در کنترل بیماری کلیوی دارد.

۶- مهار فیبروز کلیه

فیبروز یکی از مراحل پیشرفته و نگران کننده آسیب کلیه است.

در این حالت، بافت سالم و کارآمد کلیه به تدریج جای خود را به بافتی سفت و شبیه به جای زخم می دهد که متأسفانه غیرقابل ترمیم است و نمی تواند وظایف کلیه را انجام دهد.

این فرآیند معمولاً با افزایش فاکتورهایی مانند TGF-β۱ در کلیه همراه است.

این فاکتور، سلول های خاصی به نام فیبروبلاست را فعال می کند و به آن ها دستور می دهد تا کلاژن را بیش از حد تولید کنند و باعث سفتی بافت کلیه شوند.

مطالعات انجام شده روی حیوانات نشان داده اند که عسل می تواند این روند مضر را مهار کند.

عسل با کاهش بیان TGF-β۱ و همچنین عوامل دیگری مانند α-SMA که در مسیر فیبروز نقش دارند، سرعت فرآیند سفت شدن کلیه را کاهش میدهد.

کاهش فیبروز یک دستاورد بسیار مهم است زیرا به معنای حفظ بیشتر عملکرد فیلترهای حساس کلیه و در نتیجه به تأخیر انداختن پیشرفت بیماری به سمت نارسایی کامل کلیه است.

۷- کاهش نشت پروتئین در ادرار (پروتئینوری)

یکی از نشانه های هشداردهنده در بیماری های مزمن کلیه، نشت پروتئین از خون به داخل ادرار است که به آن پروتئینوری می گویند.

این اتفاق به ما می گوید که فیلترهای بسیار ظریف کلیه که گلومرول نام دارند آسیب دیده اند و دیگر نمی توانند پروتئین های ارزشمند را به درستی در خون نگه دارند.

مطالعات انجام شده روی حیوانات نشان داده اند مصرف عسل می تواند به تقویت سد فیلتر کلیه کمک کند.

در این آزمایش ها، عسل توانسته است میزان دفع پروتئین در ادرار را به شکل قابل توجهی کاهش دهد و به حفظ پروتئین ها در بدن کمک کند.

این ویژگی میتواند به دلیل کاهش التهاب در خودِ گلومرول ها، مهار آسیب های اکسیداتیو و بهبود پایداری غشای پایه کلیه که بخشی حیاتی از ساختار فیلتر است باشد.

این ویژگی محافظتی، بخشی از خواص عسل برای کراتین بالا است که می تواند به طور مستقیم به سلامت فیلترهای کلیوی کمک کند.

این خاصیت می تواند نقش مهمی در کند کردن روند پیشرفت بیماری کلیوی داشته باشد، مخصوصا برای بیمارانی که به دلیل دیابت یا فشار خون بالا، بیشتر در معرض خطر پروتئینوری و آسیب کلیوی قرار دارند. ^۵

۸- کمک به بازسازی ساختار بافت کلیه

مطالعات انجام شده نشان می دهند که عسل می تواند به فرآیند ترمیم و بازسازی ساختارهای آسیب دیده در کلیه کمک کند. ^۶

این بازسازی به ویژه در بخش های مهمی مانند توبول های کلیوی (لوله های مسئول بازجذب و دفع مواد) و گلومرول ها (واحدهای فیلترکننده خون) مشاهده شده است. ^۷

این کمک به ترمیم بافت کلیه، به صورت کاهش نکروز (مرگ سلولی) و کاهش اسکلروز (سفت شدن بافت) خود را نشان می دهد و به بازگشت بافت به حالت طبیعی تر کمک می کند.

همچنین در برخی مدل های آزمایشگاهی، عسل توانسته است تولید فاکتورهای رشد، مانند فاکتور VEGF را افزایش دهد.

این فاکتورها به بدن در ساخت و ترمیم رگ های خونی بسیار کوچک کمک میکنند.

بهبود شبکه رگ های خونی به معنای رسیدن اکسیژن و مواد مغذی بیشتر به سلول های کلیه است که به بهبود عملکردشان کمک میکند.

این فرآیند ترمیمی می تواند سرعت پیشرفت آسیب های مزمن کلیه را کاهش دهد و به پایدار ماندن عملکرد کلیه ها در طولانی مدت یاری رساند.

۹- اثر مکمل با داروهای کلیوی

مطالعات حیوانی بیان میکند عسل میتواند تاثیر داروهای رایج برای دیابت، فشار خون و حتی شیمی درمانی مانند سیس پلاتین را افزایش دهد. ^۸

مصرف همزمان عسل با این داروها به کاهش بهتر کراتینین و محافظت بیشتر از بافت کلیه منجر شده است.

این فواید به شکلی مشابه در ژل رویال نیز دیده شده مخصوصا در کاهش آسیب ناشی از داروی جنتامایسین که تاثیر قابل توجهی داشته است. ^۹

این خاصیت معمولا از طریق کاهش آسیب اکسیداتیو و التهابی که گاهی خودِ داروها ایجاد می کنند اعمال میشود.

ضمنا عسل می تواند به تنظیم فشار داخل فیلترهای کلیه کمک کرده و نشت پروتئین را (هنگام مصرف با داروهای فشار خون) کاهش دهد.

Natural honey has a renal protective effects and may manage renal hypertension or prevent kidney injury secondary to high blood pressure.

ترجمه: مصرف عسل طبیعی به حفاظت از کلیه ها کمک کرده و می تواند فشار خون مرتبط با کلیه را کنترل و از آسیب به آن در اثر فشار خون بالا جلوگیری کند. researchgate

این توانایی در کاهش عوارض جانبی داروها و افزایش تحمل درمان توسط بیمار، یکی دیگر از جنبه های عسل برای کراتین بالا است.

۱۰- بهبود جریان خون کلیوی

برای اینکه کلیه ها بتوانند وظیفه حیاتی خود یعنی تصفیه خون را به درستی انجام دهند، به جریان خون کافی و مداوم نیاز دارند.

مطالعات انجام شده روی حیوانات نشان میدهد که عسل میتواند با افزایش سطح ماده ای به نام نیتریک اکسید (NO) در بدن، به بهبود این جریان خون کمک کند.

نیتریک اکسید به طور طبیعی باعث گشاد شدن رگ های خونی میشود و در نتیجه خون بیشتری به سمت کلیه ها هدایت میگردد.

این افزایش جریان خون، فواید زیادی برای کلیه ها دارد:

1. عملکرد فیلترهای کلیه را بهبود میبخشد.
2. باعث می شود سلول های کلیوی اکسیژن و مواد مغذی مورد نیاز خود را بهتر دریافت کنند.
3. به دفع کارآمدتر مواد زائد از بدن کمک میکند.

این فایده عسل مخصوصا برای افرادی که به دلیل دیابت یا مصرف برخی داروها، کلیه شان آسیب دیده، بسیار مفید است.

در این شرایط، بهبود خونرسانی می تواند هایپوکسی یا کمبود اکسیژن را در بافت کلیه کاهش دهد و از این طریق، مانع تخریب بیشتر بافت شده و به حفظ عملکرد کلیه ها کمک نماید.

۱۱- تأثیر بر تعادل اسید، باز بدن

در نارسایی مزمن کلیه، بدن با مشکل تجمع اسید روبرو می شود که به آن اسیدوز متابولیک میگویند.

این وضعیت می تواند به عضلات و استخوان ها آسیب زده و بیماری کلیوی را تشدید کند.

نتایج ابتدایی بر روی مطالعات حیوانی بیان میکند عسل ممکن است به کم کردن این حالت اسیدی کمک کند.

به نظر می رسد عسل این کار را با بهبود عملکرد توبول های کلیوی و کاهش التهاب متابولیک انجام میدهد.