با موم عسل و نحوه ساخت آن بیشتر آشنا شوید!

موم زنبورعسل برای کُلُنی زنبورها واجب است. این موم برای ساختن شان ها استفاده میشود و در آن بچه زنبورها را پرورش میدهند، گرده جمع آوری کرده و عسل اضافی را برای زمستان ذخیره سازی میکنند.

زنبورها شهد و گرده جمع آوری کرده تا عسل درست کنند و به کندو غذا بدهند. آن ها همینطور که عسل میخورند بدنشان موم تولید میکنند. زنبورها با جویدن موم به همراه مقداری عسل دیگر، شان درست میکنند.

ویدیوی خواص موم زنبور عسل

در زمان مناسب، زنبوردارها این شربتخانه های عسل را برای جمع آوری عسل اضافه باز کرده و سپس شان ها را نیز برای ساخت شمع از موم خالص زنبور جمع آوری میکنند.

آلودگی و ناخالصی های موم زنبور عسل

مهم ترین ناخالصی های موم زنبورعسل عبارتند از: وجود گردو خاک،دانه های گرده گل، صمغ یا بره موم، عسل، قطعات بدن زنبور و اختلاط با سایر انواع موم از جمله موم های حیوانی، گیاهی و معدنی با موم خالص زنبور عسل. از ابتدای ترشح موم به وسیله غدد مومی زنبور کارگر و در تمام مراحل شان سازی و استفاده از شان تا مرحله ذوب کردن و صاف کردن موم، انبار کردن و عرضه به بازار امکان راه یافتن یک یا چند ناخالصی فوق الذکر در موم وجود دارد.

این گونه موم ها به هیچ وجه مورد علاقه مصرف کنندگان عمده موم زنبور عسل نمی باشد. لذا باید دقت شود که از ابتدا این گونه مواد که معمولا از طریق تراشیدن موم روی قاب ها حاصل می شوند، همراه شان وارد ظروف ذوب موم نشوند.

نحوه ساخت موم زنبور عسل

زنبورهای کارگر که در تابستان تنها ۳۵ روز عمر میکنند، دارای غدد ترشح کننده موم روی شکم شان (صفحه ی چهارم تا هفتم نیم حلقه شکمی داخلی) هستند و بین دهمین تا شانزدهمین روز عمرشان در تولید موم بسیار کارآمدند. اما از روز هجدهم به بعد تا پایان زندگی این زنبورها، غدد ترشح موم آنها کم کم تحلیل میرود.

زنبورها برای تولید حدود نیم کیلو موم، دو و نیم تا سه و نیم کیلو عسل مصرف میکنند که باعث می شود غدد ترشح موم، قند را به موم تبدیل کرده و از منافذ کوچک به بیرون بفرستند. موم بصورت ورقه های کوچکی روی شکم زنبور دیده می شود. در اینجا ورقه ها اساسا شفاف هستند و بعد از جویده شدن سفید و مات میشوند. در مرحله جویدن است که ترشحات بزاقی برای نرم کردن موم به آن اضافه میشود که باعث تغییر رنگ آن نیز میشود.

انتقال موم از شکم زنبور عسل به آرواره ها

این که دقیقا چگونه زنبور عسل موم را از شکم خود به آرواره هایش منتقل می کند، سال هاست مانند راز بوده است. در حال حاضر احتمالا یکی از این دو روش درست است.

بیشتر فعالیت های داخل کندو با همکاری گروهی انجام میشود، پس اینکه زنبوری بخواهد موم زنبور دیگری را از بدن او جدا کند و بجود دور از تصور نیست.

در روش دیگر یک زنبور به تنهایی از مومی که درست کرده استفاده میکند و این کار را با حرکت دادن یک ورق موم بوسیله یک پای عقبی به پاهای جلویی (چهار پای جلویی) به ترتیب به پاهای جلوتر و در آخر به آرواره ها میرساند و شروع به جویدن می کند و آن را به قسمت های در حال ساخت شان یا قسمت هایی که به ترمیم احتیاج دارند می چسباند.

دمای نگهداری موم زنبور عسل

موم زنبور عسل در دمای خیلی بالا نرم و بسیار انعطاف پذیر می شود (در دمای ۶۵ درجه سانتی گراد آب میشود). به این ترتیب اگر دما خیلی پایین بیاید ترد و شکننده می شود که کار با آن را دشوار می سازد. البته زنبورها دمای کندویشان را حدود 35 درجه نگه میدارند که برای کار با موم کاملا مناسب است.

یک شان عسل ساخته شده با موم زنبورها یک دست آورد موفق مهندسی است. شامل استوانه های شش ضلعی که به طور طبیعی چسبیده و کنار هم قرار گرفته اند.

ثابت شده که ساخت اتاقک ها به صورت شش ضلعی، مناسب ترین شکل برای استفاده کمترین مقدار موم است که بیشترین میزان عسل در خود نگه میدارد. همچنین ثابت شده که یکی از قوی ترین شکل های ممکن با استفاده از حداقل مقدار مواد است.

رنگ موم طبیعی

رنگ موم سازنده شان ها در ابتدا سفید است و بعد با گذشت زمان و استفاده کم کم تیره میشود. اگر برای پرورش بچه زنبور استفاده شود حتی زودتر تغییر رنگ خواهد داد. رنگ عوض کردن موم عسل میتواند به ترتیب از رنگ های زرد به نارنجی به قرمز رفته و تیره و تیره تر شود تا به سیاه متمایل به قهوه ای برسد.

رنگ موم هیچ ارتباطی با کیفیت آن ندارد، البته بجز جذابیت ظاهری که برای برخی افراد مهم است. در گذشته موم با استفاده از یونیزاسیون، اسید سولفوریک یا هیدروژن پراکسید سفید میشد که این کار منجر به ترکیبات سمی می شود. برای همین سفید کردن موم توسط تولید کننده های معتبر شمع موم عسل و دیگر عَرضه کنندگان موم زنبورعسل دیگر استفاده نمی شود.

اگر موم، بویی شبیه به دارو بدهد، احتمال دارد با مواد شیمیایی دستکاری شده یا به آن سفید کننده زده باشند.

ویژگی و خواص موم زنبور عسل

موم ماده طبیعی و شگفت انگیزی با لیستی پایان ناپذیر از کاربردهاست. از مرطوب کننده لب گرفته تا شمع و حتی بسته بندی مواد غذایی بدون پلاستیک.

موم زنبور عسل ماده ای مساعد با طبیعت است که باید در خانه خود داشته باشید.

واقعا چقدر خوب است؟…

کاملا طبیعی

موم از شان های عسل می آید، پس ماده ای کاملا طبیعی و مستقیما از دل طبیعت است. زنبورهای عسل با خوردن گرده گل و عسل، موم تولید میکند. تقریبا 3.5 کیلو عسل برای تولید نیم کیلو موم لازم است.

ضد باکتری

مانند عسل، موم نیز خواصی دارد که به حفظ پاکیزگی کمک میکند و آلودگی را کاهش می دهد. این باعث میشود که موم در داروهای پوست، پمادها و… استفاده شود.

ضد قارچ

موم عسل، ضد قارچ است چون خواصی دارد که از رشد مخمر و قارچ های دیگر جلوگیری میکند.

قابل مصرف برای انسان

با اینکه مواد مغذی زیادی به بدن شما نمی رساند، سمی نیست و خوردن آن بی خطر است. بنابراین برای ساخت مرطوب کننده لب بسیار مناسب است.

با سوختن بهتر هم میشود

برخلاف شمع های ساخته شده از موم معمولی، شمع ساخته شده از موم عسل، روشن تر و تمیزتر می سوزد و در حین پاک سازی هوا یون های منفی را نیز دفع میکند.

موم عسل همچنین بدون هیچ ماده شیمیایی اضافه ای هنگام سوختن بوی خیلی خوبی دارد، طبیعتا این بوی خوب از عسل و گرده ای که در شان ها وجود دارد نشات میگیرد.

ضد آب

موم عسل در طول تاریخ بعنوان درزگیر و عامل عایق بند اشیاء مانند: کمربند، چادر و کفش استفاده می شده. با مالیدن موم عسل روی سطحی مثل چرم یا بوم و سپس حرارت دادن آن، موم در بافت آنها نفوذ و از عبور آب از آن جلوگیری میکند.

مرطوب کننده

بعنوان جزئی از لوسیون ها، پمادها و برق لب، موم عسل به نگه داشتن رطوبت کمک میکند و دفاعی قوی در برابر خشکی پوست، مو یا لب ها است.

سازگار با محیط زیست

از آنجایی که بصورت مستقیم از زنبورها می آید و سمی نیست، موم کاملا با محیط زیست همخوانی دارد و جزء مهمی از دامنه محصولات سازگار با محیط زیست است.

هیچگاه فاسد نمی شود

موم عسل حاوی ماده محافظ طبیعی و قدرتمند به نام پروپولیس است که از فاسد شدن آن جلوگیری میکند. پروپولیس با مخلوط شدن صمغ درخت و ورقه های موم و گرده توسط زنبورها درست می شود و در تعمیر و استحکام کندو و محافظت از آن با ایجاد حصاری ضد عفونی کننده نقش دارد.

نام پروپولیس واژه ای یونانی به معنای محافظ شهر است. این خواص حفاظتی آنقدر قوی است که موم عسل سالم در مقبره های باستانی نیز یافت شده است.

با همه این ها، امکان دارد که محصولات موم فروشی و خانگی که موادی اضافه دارند خراب شوند.

استفاده از موم عسل در بسته بندی

با این همه خواص مفید، موم عسل جایگزینی بی ضرر و سالم برای پلاستیک در بسته بندی و نگهداری خوراکی ها است. بسته بندی های ساخته شده با موم عسل از قدرت طبیعی موم برای نگهداری و محافظت از خوراکی ها برخوردارند.

چون موم ضد آب است مانع از ورود رطوبت اضافه یا خروج رطوبت غذا میشود. در حالی که خواص ضد باکتری و ضد قارچ آن باکتری و آلودگی را بیرون نگه داشته و غیر سمی بودن آن به این معناست که برخلاف پلاستیک های حاوی مواد شیمیایی، وجود آن در مجاورت خوراکی ها بی خطر است. بسیاری از موم عسل برای بسته بندی و نگهداری پنیر نیز استفاده میکنند.

شما از موم زنبور عسل چه استفاده ای میکنید؟ با ما در میان بگذارید.